Schrijf je hier in voor een gratis proefles!

De positie van werkende vrouwen in Nederland is de afgelopen decennia aanzienlijk veranderd

Leeftijdsopbouw en Arbeidsparticipatie van Werkende Vrouwen in Nederland: Een Analyse naar Regio, Functie, en Arbeidsduur

De positie van werkende vrouwen in Nederland is de afgelopen decennia aanzienlijk veranderd. Deze analyse richt zich op de leeftijdsopbouw van werkende vrouwen, uitgesplitst naar regio, functietype, arbeidsduur (parttime of fulltime), en functieniveau (ondersteunend, staf of management). Daarnaast wordt aandacht besteed aan factoren zoals de overgang, zwangerschap, mantelzorg en het bijbehorende verzuim, met een blik op trends en succesvolle bedrijfsstrategieën.​

Arbeidsparticipatie en Deeltijdwerk

In 2023 werkte 65% van de werkende vrouwen in deeltijd, een lichte daling ten opzichte van 67% in 2021 en 69% in 2014. Bij mannen is een tegengestelde trend zichtbaar; het aandeel deeltijdwerkers nam toe van 16% in 2014 naar 18% in 2023. Opvallend is de stijging van vrouwen met een grote deeltijdbaan (28 tot 35 uur per week) van 22% naar 29% in dezelfde periode. ​Arbeidsdeskundigen+5Longreads CBS+5Centraal Bureau voor de Statistiek+5

De keuze voor deeltijdwerk onder vrouwen hangt vaak samen met de geboorte van het eerste kind. In het jaar van de geboorte stapt 58% van de vrouwen met een voltijdbaan over naar deeltijdwerk. Bij mannen is deze overgang veel minder frequent; de meerderheid blijft voltijd werken na de geboorte van een kind. ​Longreads CBS+9Centraal Bureau voor de Statistiek+9Centraal Bureau voor de Statistiek+9

Leeftijdsopbouw en Functieverdeling

De arbeidsparticipatie van vrouwen varieert per leeftijdsgroep. In het vierde kwartaal van 2024 was de nettoarbeidsparticipatie onder vrouwen 69,2%, terwijl dit onder mannen 77,0% was. Het verschil in arbeidsdeelname tussen mannen en vrouwen is het grootst onder 55-plussers. ​Centraal Bureau voor de Statistiek+1Centraal Bureau voor de Statistiek+1

Wat betreft functieverdeling werken vrouwen vaker in sectoren zoals gezondheidszorg, onderwijs en horeca, waar deeltijdwerk gebruikelijk is. In de gezondheids- en welzijnszorg werkte 74% in deeltijd, in de horeca 67%, en in het onderwijs 59%. ​Centraal Bureau voor de Statistiek+9Longreads CBS+9Longreads CBS+9

Invloed van Overgang, Zwangerschap en Mantelzorg op Verzuim

De overgang heeft een significante impact op het werkende leven van vrouwen. Van de vrouwen in de overgang ervaart 36% een verminderd functioneren op het werk door klachten zoals vermoeidheid en concentratieproblemen. Daarnaast meldt 31% ongemakkelijke situaties op de werkvloer, zoals opvliegers of stemmingswisselingen. ​Centraal Bureau voor de Statistiek

Zwangerschap leidt vaak tot een verschuiving van voltijd- naar deeltijdwerk, zoals eerder besproken. Daarnaast kan mantelzorg een rol spelen in het arbeidsverzuim. Onder 55-plussers ontvangt 31% van de vrouwen mantelzorg, tegenover 12% van de mannen. ​Centraal Bureau voor de StatistiekCentraal Bureau voor de Statistiek+1Centraal Bureau voor de Statistiek+1

Trends en Succesvolle Bedrijfsstrategieën

Er is een groeiende aandacht voor het ondersteunen van werkende vrouwen tijdens de overgang en het combineren van werk met mantelzorg. Sommige bedrijven implementeren flexibele werktijden en bieden specifieke gezondheidsprogramma’s aan om het welzijn van vrouwelijke werknemers te bevorderen. Deze initiatieven leiden vaak tot een vermindering van verzuim en een hogere arbeidstevredenheid.​

Conclusie

De arbeidsparticipatie van vrouwen in Nederland wordt beïnvloed door diverse factoren, waaronder leeftijd, functietype, en persoonlijke omstandigheden zoals de overgang en mantelzorg. Hoewel er positieve trends zichtbaar zijn, zoals de toename van grote deeltijdbanen, blijven er uitdagingen bestaan. Bedrijven die proactief beleid voeren ter ondersteuning van vrouwelijke werknemers dragen bij aan een inclusievere en productievere werkomgeving.​Longreads CBS+2Centraal Bureau voor de Statistiek+2Rabobank+2

Uitgebreide Analyse van de Arbeidsparticipatie en Verzuim onder Werkende Vrouwen in Nederland

De arbeidsparticipatie van vrouwen in Nederland is onderhevig aan diverse factoren, waaronder leeftijd, regio, functietype, arbeidsduur en persoonlijke omstandigheden zoals zwangerschap, menopauze en mantelzorg. Deze analyse biedt een gedetailleerd overzicht van deze aspecten, ondersteund door recente data en trends.​

  1. Arbeidsparticipatie naar Leeftijd en Geslacht
  1. Arbeidsduur en Deeltijdwerk
  1. Sectorale Verdeling en Functieniveaus
  • Gezondheids- en Welzijnszorg (2023):
  • Onderwijs:
    • Toename van vrouwelijke werknemers sinds 1995, waarbij vrouwen nu de meerderheid vormen. ​Accountant.nl
  • Specialistische Zakelijke Diensten (inclusief accountancy):
  1. Redenen voor Deeltijdwerk
  1. Mantelzorg en Arbeidsparticipatie
  1. Verzuim en Gezondheidsfactoren
  • Overgangsklachten:
    • 36% van de vrouwen in de overgang ervaart verminderd functioneren op het werk.​
    • 31% meldt ongemakkelijke situaties op de werkvloer door overgangsklachten.​
  • Zwangerschap en Werk:
    • 58% van de vrouwen met een voltijdbaan stapt over naar deeltijdwerk na de geboorte van het eerste kind. ​
  1. Regionale Verschillen in Arbeidsparticipatie
  • Nettoarbeidsparticipatie (2023):
    • Meest stedelijke gebieden: vrouwen 78,3%, mannen 87,2%.​Longreads CBS
    • Matig stedelijke gebieden: vrouwen 81,3%, mannen 90,1%.​Longreads CBS
    • Minst stedelijke gebieden: vrouwen 80,8%, mannen 89,9%. ​Longreads CBS
  • Gemiddelde Wekelijkse Arbeidsduur:
    • Meest stedelijke gebieden: vrouwen 31,1 uur, mannen 38,7 uur.​Longreads CBS
    • Matig stedelijke gebieden: vrouwen 29,2 uur, mannen 39,8 uur.​Longreads CBS
    • Minst

 In Nederland zijn er enkele werkgevers die proactieve stappen hebben gezet om de arbeidsparticipatie van vrouwen te bevorderen en specifieke uitdagingen aan te pakken. Hieronder volgt een overzicht van enkele organisaties en hun initiatieven:​

  1. TNO: Ondersteuning voor Mantelzorgers

TNO heeft zich gepositioneerd als een mantelzorgvriendelijke organisatie door medewerkers te ondersteunen bij het vinden van een balans tussen werk, zorg en persoonlijk welzijn. Ze bieden onder andere online workshops, coaching voor mantelzorgers en groepssessies aan. Daarnaast moedigt TNO open communicatie aan over zorgtaken om passende ondersteuning te faciliteren. ​tno.nl/nl+1cz.nl+1

  1. SWK Groep: Mantelzorgvriendelijk Beleid

De SWK Groep biedt diverse verlofregelingen aan, zoals calamiteitenverlof en seniorenverlof, om medewerkers met mantelzorgtaken te ondersteunen. Ze streven ernaar een mantelzorgvriendelijke organisatie te zijn en erkennen het belang van ondersteuning voor werknemers met zorgtaken. ​tno.nl/nl+2cz.nl+2O&P Rijk+2

  1. CNV: Pleidooi voor Menopauzebeleid

Vakbond CNV heeft in 2023 gepleit voor de implementatie van menopauzebeleid op de werkvloer. Uit hun onderzoek bleek dat een significant percentage van de vrouwen overgangsklachten ervaart die het werk bemoeilijken. CNV benadrukt het belang van het doorbreken van het taboe rondom de menopauze en het bieden van ondersteuning aan vrouwelijke werknemers. ​Accountant.nl+2Metronieuws.nl+2Nederlandse Omroep Stichting+2

Trends van de Afgelopen 10 Jaar

Over de afgelopen tien jaar is er een groeiende erkenning voor de noodzaak van vrouwvriendelijk beleid op de werkvloer. Thema’s zoals mantelzorg, menopauze en zwangerschap zijn steeds vaker onderwerp van gesprek binnen organisaties. Toch blijkt uit onderzoek van CNV in 2024 dat slechts een klein percentage van de werkgevers specifiek beleid heeft voor deze onderwerpen. Dit onderstreept de noodzaak voor verdere inspanningen om de arbeidsparticipatie van vrouwen te ondersteunen en verzuim te verminderen. ​Metronieuws.nl+2Accountant.nl+2Nederlandse Omroep Stichting+2

Hoewel er positieve stappen zijn gezet door individuele organisaties, blijft er ruimte voor verbetering. Het implementeren van vrouwvriendelijk beleid kan niet alleen bijdragen aan het welzijn van medewerkers, maar ook aan het verminderen van verzuim en het verhogen van de productiviteit.​

Verhoogde Arbeidsparticipatie van Vrouwen in Nederland: Uitdagingen en Kansen

De arbeidsparticipatie van vrouwen in Nederland is de afgelopen decennia aanzienlijk gestegen. Toch blijven er specifieke uitdagingen bestaan die aandacht behoeven, met name op het gebied van gezondheidsgerelateerde kwesties zoals de overgang, zwangerschap en mantelzorg. Deze factoren kunnen het werkvermogen beïnvloeden en leiden tot verhoogd verzuim. Dit artikel belicht de huidige stand van zaken, onderbouwd met recente data, en biedt aanbevelingen voor werkgevers om een inclusieve en ondersteunende werkomgeving te creëren.​

  1. Arbeidsparticipatie en Verzuimcijfers

Vrouwen verzuimen gemiddeld tot 40% meer dan mannen, wat werkgevers jaarlijks miljarden euro’s kost. Daarnaast is de instroom in de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) bij vrouwen veel hoger dan bij mannen. Deze cijfers onderstrepen de noodzaak voor werkgevers om specifiek beleid te ontwikkelen dat inspeelt op de behoeften van vrouwelijke werknemers.​Accountant.nl+1CNV is de vakbond voor jou | CNV+1

  1. Gebrek aan Vrouwvriendelijk Beleid

Uit onderzoek van vakbond CNV blijkt dat slechts 9% van de werkgevers een beleid heeft voor de menopauze, 5% voor menstruatie en 17% voor zwangerschapsklachten. Dit gebrek aan beleid kan bijdragen aan verhoogd verzuim en verminderde productiviteit onder vrouwelijke werknemers.​Performa HR+2Accountant.nl+2CNV is de vakbond voor jou | CNV+2Nederlandse Omroep Stichting

  1. Impact van de Overgang op Werk

De overgang kan leiden tot diverse klachten zoals opvliegers, slaapproblemen en stemmingswisselingen. Uit onderzoek blijkt dat 71% van de vrouwen met overgangsklachten de combinatie met werk zwaar vindt, en 73% geeft aan minder productief te zijn. Toch heeft slechts 2% van de werkgevers een specifiek beleid voor de overgang. ​Nederlandse Omroep Stichting+1Radar+1Nederlandse Omroep Stichting+3WNL – De Omroep van Wij Nederland+3Metronieuws.nl+3

  1. Mantelzorg en Werk

Naar verwachting zullen er in 2040 ongeveer 2,1 miljoen werkende mantelzorgers zijn in Nederland. Momenteel is mantelzorg verantwoordelijk voor 18% van het ziekteverzuim. Werkgevers die geen mantelzorgvriendelijk beleid voeren, riskeren verhoogd verzuim en personeelsverloop.​balansinwerkenmantelzorg.nl+1Homepage+1

  1. Aanbevelingen voor Werkgevers
  • Ontwikkel Specifiek Beleid: Implementeer beleid gericht op de overgang, menstruatie en zwangerschap om het welzijn van vrouwelijke werknemers te ondersteunen.​
  • Flexibiliteit en Begrip: Bied flexibele werktijden en thuiswerkmogelijkheden aan voor vrouwen met gezondheidsklachten of mantelzorgtaken.​
  • Voorlichting en Training: Organiseer workshops en trainingen om leidinggevenden en medewerkers bewust te maken van de impact van de overgang en andere vrouwgerelateerde gezondheidskwesties.​
  • Creëer Ondersteunende Faciliteiten: Richt ruimtes in waar vrouwen zich kunnen terugtrekken bij klachten en zorg voor aanpassingen in het takenpakket indien nodig.​WNL – De Omroep van Wij Nederland+2Nederlandse Omroep Stichting+2Metronieuws.nl+2
  • Stimuleer Open Communicatie: Moedig een cultuur aan waarin gezondheidskwesties bespreekbaar zijn zonder stigma, om tijdige ondersteuning mogelijk te maken.​
  1. Positieve Voorbeelden

Sommige organisaties hebben al stappen gezet richting een vrouwvriendelijk beleid. Zo ondersteunt TNO mantelzorgers door flexibele werkregelingen en specifieke ondersteuning aan te bieden. Dergelijke initiatieven tonen aan dat het mogelijk is om een inclusieve werkomgeving te creëren die rekening houdt met de diverse behoeften van werknemers.​tno.nl/nl

Conclusie

Het is essentieel voor werkgevers om proactief beleid te ontwikkelen dat inspeelt op de specifieke behoeften van vrouwelijke werknemers. Door aandacht te besteden aan kwesties zoals de overgang en mantelzorg, kunnen organisaties niet alleen het welzijn van hun medewerkers verbeteren, maar ook verzuim reduceren en de algehele productiviteit verhogen. Een inclusieve en ondersteunende werkomgeving is daarbij van cruciaal belang.​

Adviseur duurzame inzetbaarheid | Specialist vrouw & vitaliteit

Dagelijks ondersteun ik organisaties bij het verbeteren van vitaliteit, duurzame inzetbaarheid en het verlagen van verzuim – met specifieke expertise op het gebied van vrouwen in de werkende levensfase.

Met een achtergrond van meer dan 20 jaar werkervaring binnen het bedrijfsleven begrijp ik de dynamiek van organisaties en de uitdagingen rondom personeelsbeleid en duurzame inzetbaarheid. Die ervaring vormt de basis voor mijn rol als strategisch partner, spreker, trainer, coach en adviseur. Ik verbind HR-doelstellingen met praktijkgerichte oplossingen die direct toepasbaar zijn op de werkvloer.

Ik geniet van mijn werk voor bedrijven die proactief aan de slag willen met thema’s als:

  • het verlagen van verzuim bij vrouwen in de overgang of rondom zwangerschap/postpartum;
  • het ontwikkelen van vitaal leiderschap en veerkracht;
  • het creëren van een inclusief vitaliteitsbeleid dat recht doet aan de levensfasen van medewerkers;
  • het bespreekbaar maken van thema’s die nog te vaak in de taboesfeer verkeren.

Mijn aanpak is altijd onderbouwd, nuchter en gericht op duurzame gedragsverandering – altijd met oog voor zowel mens als organisatiebelang.